Budownictwo zrównoważone i zrównoważony rozwój
Czego się dowiesz z artykułu?:
- Czym jest budownictwo zrównoważone?
- Jak zrównoważone budownictwo korzysta z odnawialnych źródeł energii?
- Czym jest zrównoważone projektowanie budynków?
Obecnie coraz częściej w projektowaniu budynków mieszkalnych, biurowych czy użyteczności publicznej architekci i projektanci kierują się zasadami zrównoważonego rozwoju.
Architekci wybierają i rekomendują inwestorom rozwiązania, które obniżają koszty utrzymania budynku, poprawiają komfort codziennego życia, a także nie wpływają negatywnie na środowisko.
Główne założenia budownictwa zrównoważonego
Budownictwo to jeden z głównych sektorów gospodarki, który pochłania bardzo dużą część zasobów energetycznych. Obecne trendy społeczne i technologiczne dążą do tego, aby ten sektor wdrażał zasady zrównoważonego rozwoju, których nadrzędnym celem jest ograniczenie nadmiernego zużycia zasobów naturalnych i niszczenia środowiska naturalnego.
Wszyscy uczestnicy procesu budowlanego – zaczynając od inwestora, projektanta, wykonawcy i użytkownika końcowego – powinni korzystać z nowych technologii i rozwiązań, wpisujących się w założenia budownictwa zrównoważonego.
Zrównoważone budownictwo można ująć w trzech punkach:
- zapewnienie komfortu i ochrona zdrowia mieszkańców (korzyści społeczne),
- zminimalizowanie strat ciepła i wykorzystanie wysokoefektywnych źródeł energii (korzyści finansowe),
- ograniczenie ilości odpadów oraz negatywnego wpływu na środowisko naturalne (korzyści środowiskowe).
Te trzy punkty powinny być wdrażane zarówno w nowo projektowanych budynkach, jak i poddawanych termomodernizacji np. poprzez docieplenie poddasza i ścian co wpłynie na ograniczenie strat ciepła. Warto, aby o zrównoważonym budownictwie myślał każdy z nas, kto planuje budowę domu lub remont istniejącego budynku, i aby te idee były implementowane w fazie projektowania i wdrażane poprzez wykonawców w procesie budowy, renowacji czy rozbiórki.
Uwzględniając wpływ nowych obiektów na środowisko naturalne oraz nasze zdrowie, powinniśmy brać pod uwagę minimalizację strat ciepła poprzez stosowanie odpowiedniej izolacji obiektów, umiejętne wykorzystanie energii odnawialnych np. energii słonecznej czy systemów fotowoltaicznych, a także korzystanie z rozwiązań, które służą naturze jak roślinne oczyszczalnie ścieków czy magazynowanie i wykorzystanie wody deszczowej.
Zrównoważone projektowanie budynków
Dobrze przemyślany projekt ma kluczowy wpływ na przyszłe koszty prac budowlanych oraz późniejsze koszty eksploatacyjne budynku. Ważne, aby projektant dążył do maksymalnego ograniczenia negatywnego wpływu inwestycji na środowisko naturalne. Ponieważ budynki są skomplikowanym produktem zawierającym różnego rodzaju materiały i komponenty – wybór każdego z nich może mieć swoje przełożenie na standard ekologiczny.
Projektując budynek zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, powinniśmy korzystać z szeregu materiałów bazujących na materiałach pochodzenia naturalnego – należą do nich częściowo materiały konstrukcyjne, izolacyjne oraz wykończeniowe wyszczególnione poniżej:
- wełna mineralna, wełna drzewna, słoma, bambus,
- drewno, kamień czy metale z odzysku,
- odpady z przemysłu obojętne dla środowiska np. odpady ceglane czy betonowe.
Odnawialne źródła energii
Zrównoważone budownictwo w bilansie energetycznym powinno wykorzystywać odnawialne źródła energii zarówno do ogrzewania budynków, jak i do przygotowania ciepłej wody użytkowej. Inwestorzy mogą więc wykorzystywać energię słoneczną, systemy fotowoltaiczne, energię geotermalną (gruntowe pompy ciepła) czy biomasę. Dodatkowym elementem są systemy wentylacji mechanicznej budynków z rekuperacją, które minimalizują nakłady energetyczne w okresie zimowym związane z podgrzewaniem wentylującego powietrza.
Jednym z priorytetowych sektorów Unii Europejskiej jest zrównoważone budownictwo, które dba o ochronę środowiska naturalnego, zdrowie oraz niskie zużycie energii. Komisja Europejska zaliczyła zrównoważone budownictwo do tzw. sektorów wiodących, które mają duży potencjał i kluczowe znaczenie dla gospodarki Europy. Przykładem jest dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i zgodnie z jej postanowieniami od 2021 r. nowo budowane budynki muszą charakteryzować się możliwie niskim zapotrzebowaniem na energię. Uchwalona dyrektywa ma poprawić bezpieczeństwo energetyczne krajów członkowskich Unii Europejskiej, zmniejszyć emisję szkodliwego CO2 oraz uzależnienie gospodarki Unii Europejskiej od importu ropy, gazu i innych paliw kopalnych.
Unia Europejska stawia sobie za cel, aby do roku 2030 co najmniej podwoić obecne tempo renowacji energetycznych przy coraz większym udziale głębokich renowacji
